ಭಾರತ ತನ್ನತನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡು ಗತಶೀಲತೆಯನ್ನು ಪಡೆದು ಮರಳಿ ತನ್ನ‌ಬೈಭವವನ್ನು ಗಳಿಸಿ, ಜಗತ್ತನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಹಿರಿಮೆಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸಂದರ್ಭ ಕೂಡಿಬಂದಿದೆ. ಹೌದು ಅಂತಹ ಅದ್ಭುತ ಸಮಯ ಒಂದು ಕಡೆ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಚಿಕಾಗೋ ಭಾಷಣ ಆಗಿ 125 ವರ್ಷದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಅವರ ಮಾನಸ ಕನ್ಯೆ ಸೋದರಿ ನಿವೇದಿತಾಳ 150ನೇ ಜಯಂತಿಯ ಸಂಭ್ರಮ.
ಭಾರತ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ವೈಭವ ನೈಜ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಮಲಗಿದ್ದಾಗ ಆ ಸುಪ್ತಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಿದವರೇ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು. ತಮ್ಮ ಸಿಂಹವಾಣಿಯಿಂದ ಭಾರತೀಯರನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರ ಕರೆಗೆ ಓಗೊಟ್ಟು ಯುವಕ‌ಯುವತಿಯರು ತಮ್ಮ‌ಸರ್ವಸ್ವವನ್ನೂ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿ ದೇಶ ಸೇವೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜೀವನವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದರು. ಅವರಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಮಾನ್ಯಳೇ ನಿವೇದಿತಾ.
ನಿವೇದಿತಾ ವಿದೇಶಿಯರಾಗಿದ್ದರೂ ಭಾರತೀಯ ಧರ್ಮ, ಹಾಗು ಸಂಸ್ಕ್ರತಿಯನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ, ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಹಾಗು ವಿದೇಶೀಯರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಶ್ರಮಿಸಿದಳು. ಸೋದರಿ ನಿವೇದಿತಾಳ ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ತ್ಯಾಗ ಜೀವನ. ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ಅವಳಿಗಿದ್ದ ಅಪಾರ ಪ್ರೇಮ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ಮೇಲೆ ಅವರಿಗಿದ್ದ ಅನುಪಮ ಭಕ್ತಿ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಅವರ ಸೇವಾ ಮನೋಭಾವ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಪ್ರತೀ ಭಾರತೀಯರಿಗೂ ಸ್ಪೂರ್ತಿದಾಯಕ.
ಸೋದರಿ ನಿವೇದಿತಾ ಜನಿಸಿದ್ದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೮, ೧೮೬೭. ಐರ್ಲೆಂಡ್ ದೇಶದ ಮಗಳಾಗಿ ಜನಿಸಿದ್ದ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ನೊಬೆಲ್ ಬೆಳೆದ ವಾತಾವರಣ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು. ಅವರ ತಾಯಿ ಇಸಬೆಲ್, ತಂದೆ ಸಾಮ್ಯುಅಲ್. ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ನೋಬೆಲ್ಲರ ಅಜ್ಜಿ ಸದಾ ಭಗವದ್ವಾಣಿಗಳನ್ನು, ಬೈಬಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನೂ ಕತೆಗಳನ್ನೂ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು. ದೇವರು – ದೇಶ ಎರಡರ ಸೇವೆಗೂ ಆಕೆಯ ತಂದೆ, ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅಜ್ಜ ಹ್ಯಾಮಿಲ್ಟನ್ ಪ್ರಖರ ರಾಷ್ಟ್ರಪ್ರೇಮಿ. ಹೀಗಾಗಿ ನೊಬೆಲ್ಲರಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ದೈವಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಭಕ್ತಿ ಎರಡೂ ಬೆಳೆದ ಬರಲು ಸಹಾಯಕವಾಯಿತು.
ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ನವಿರು ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿಸಿಕೊಂಡ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ನೊಬಲ್ಲಿಗೆ ಲಂಡನ್ನಿನಲ್ಲಿ ಮೊತ್ತಮೊದಲು ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ದರ್ಶನವಾಯಿತು. ಅವರ ದಿವ್ಯ ಗಂಭೀರವಾಣಿಯನ್ನು ಆಲಿಸುವ ಸದವಕಾಶ ದೊರೆಯಿತು. ಅವರ ಉಜ್ವಲ ಮಾತುಗಳು ಆಕೆಯ ಹೃದಯವನ್ನು ಬೆಳಗಿದವು. ಬುದ್ಧಿಯನ್ನು ಮಥಿಸಿದವು. ಸತ್ಯದ ಹೊನಲಿನಂತೆ ಹರಿದ ಅವರ ಮಾತುಗಳಿಂದ ಮಂತ್ರಮುಗ್ಧರಾದ ಆಕೆ, ಅವರನ್ನೇ ತನ್ನ ‘ಗುರುದೇವ’ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಳು.
ಸ್ವತಂತ್ರ ಮನೋಭಾವದ ಈ ಧೀರ ತರುಣಿ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ನೊಬೆಲ್ ಅವರಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಗುರುಗಳ ಪಾದದಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು, ಸಮಾಜಸೇವೆಗಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬರುವ ತೀವ್ರ ಹಂಬಲವಿತ್ತು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪತ್ರ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದ ಅವರಿಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಹೀಗೆ ಬರೆದರು: “ನನ್ನ ದೇಶದ ಸ್ತ್ರೀಯರಿಗೆ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಕೊಡುವ ಅಗತ್ಯ ತುಂಬಾ ಇದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನಿನ್ನಿಂದ ನನಗೆ ತುಂಬಾ ಸಹಾಯವಾದೀತು. ಸಹಸ್ರಾರು ಮಹಿಳೆಯರು ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.” ಎಂದು ಬರೆದರು. ಈ ಕರೆಗೆ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದು ಇಲ್ಲಿಯ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಅನಕ್ಷರತೆ, ಅಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ತೊಡೆದು ಅವರ ಸರ್ವಾಂಗೀಣ ಉದ್ಧಾರಕ್ಕೆ ತೊಡಗಬೇಕೆಂಬ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಮನದಾಳದಿಂದ ಕೈಗೊಂಡರು.
ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಮುಂದುವರೆದು ಹೀಗೆ ಬರೆದರು: “ಇಲ್ಲಿ ಕಷ್ಟಗಳೂ ಬೇಕಾದಷ್ಟಿವೇ. ಇಲ್ಲಿನ ಸಂಕಟ ಮೂಢನಂಬಿಕೆ, ದಾಸ್ಯಮನೋಭಾವ – ಇವುಗಳನ್ನು ನೀನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೂ ಕೂಡ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ನಾನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತೇನೆ, ಈಗ ನನಗೆ ಖಚಿತವಾಗಿ ಗೊತ್ತಾಗಿದೆ. ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನಿನಗೆ ಉಜ್ವಲವಾದ ಭವಿಷ್ಯವಿದೆ. ನಿನ್ನ ವಿದ್ಯೆ, ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ, ಪರಿಶುದ್ಧತೆ, ಅನಂತಪ್ರೇಮ, ನಿರ್ಧಾರ ಮನೋಭಾವ – ಇವು ನಮಗೀಗ ಬೇಕಾಗಿರುವ ಮಹಿಳೆ ನೀನೇ ಎಂಬುದನ್ನು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಒಂದೂ ಇಲ್ಲ. ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಹಿಸಿಯೂ ನಾನಿಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ನೀನು ಧೈರ್ಯ ಮಾಡಿದರೆ ನಿನಗೆ ಸ್ವಾಗತ, ನೂರು ಸಲ ಸ್ವಾಗತ.” ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯರ ಸೇವೆಗಾಗಿ ದೃಢ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ನೊಬೆಲ್ ಅವರಿಗೆ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಹೀಗೆ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಿದರು. ಜೊತೆಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಯಾರನ್ನೂ ಆಶ್ರಯಿಸದೆ ಸ್ವಾವಲಂಬಿಕೆಯಾಗಿರಬೇಕು ಎಂದು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದ ಸ್ವಾಮೀಜಿ “ನೀನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟಾದರೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡು, ಇಲ್ಲಿಯ ವೇದಾಂತವನ್ನು ನಂಬು ಅಥವಾ ಬಿಡು, ನಾನು ಸಾಯುವವರೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುತ್ತೇನೆ” ಎಂಬ ಭರವಸೆಯ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಹೇಳಿದರು. ಈ ಭರವಸೆಯ ಮಾತುಗಳು ಆಕೆಯ ಮನದಾಳದಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚೊತ್ತಿದಂತೆ ಉಳಿದವು. ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ನೊಬೆಲ್ ತಮ್ಮ ನಾಡನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಭಾರತವನ್ನು ತಲುಪಲು ಹಡಗನ್ನೇರಿದಳು. ತನ್ನದೆಲ್ಲವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಅವಳು ನಂಬಿದ ಏಕೈಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಾಗಿ ತನ್ನ ಜನ, ತನ್ನ ಮನೆ ತನ್ನ ಶಾಲೆ ಸಿರಿ ಸಂಪತ್ತು ಭೋಗ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಬದಿಗಿಟ್ಟು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಳು. ಅವಳ ಸ್ವಾಗತಕ್ಕೆ ಸ್ವತಃ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರೇ ಬಂದಿದ್ದರು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಕಲ್ಕತ್ತಾದ ಬೇಲೂರು ಮಠಕ್ಕೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರು ಅಲ್ಲಿ ಆಕೆ ಶ್ರೀಮಾತೆ ಶಾರದಾ ದೇವಿಯವರ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆದಳು. ಆಕೆಗೆ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಜಾತಿಮತ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಕಾವ್ಯಗಳು ಋಷಿಗಳು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಬೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆ ಕಲಿಯಲು ಒಬ್ಬ ಗುರುವನ್ನು ನಿಯೋಗಿಸಿದರು.ಭಾರತದ ಬಗ್ಗೆ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯರ ತಪ್ಪು ಕಲ್ಪನೆಗಳು, ಪೂರ್ವಾಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಖಂಡಿಸುತ್ತಲೇ ಹೋದರು. ಒಂದು ದಿನ ಮಿಸ್ ಮೆಕಲಾಯಿಡ್ ತಮಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವಿಧಾನ ಯಾವುದು ಎಂದು ಕೇಳಿದಾಗ ‘ಭಾರತವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸು ಈ ದೇಶವನ್ನು ಪೂಜಿಸು ಇದೇ ನೀನು ನನಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾದ ರೀತಿ’ಎಂದರು.
ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ಇದು ತನಗೂ ಅನ್ವಯ ಎಂದದುಕೊಂಡು ಭಾರತದ ಸೇವೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಆಕೆಯ ಪರಿಶುದ್ಧ ಮನಸನ್ನು ನೋಡಿ ಆಕೆ ಈ ದೇಶದ ಸೇವೆಗೆ ಸಿದ್ಧಳಿದ್ದಾಳೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿ ಆಕೆಗೆ ದೀಕ್ಷೆ ನೀಡಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದರು.
ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ನೊಬೆಲ್ಲರ ಜೀವನದ ಮಹಾದಿನ 1898, ಮಾರ್ಚ್ 25ರ ಶುಕ್ರವಾರ. ಅಂದು ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಆಕೆಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಆರಾಧ್ಯದೈವದ ಪಾದಪದ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಸೇವೆಗೆಂದು ಸಮರ್ಪಿಸಿದರು. ಅಂದೇ ಆಕೆಯನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ದು ಅಲ್ಲಿ ದೇವರಮನೆಯೊಳಕ್ಕೆ ಕರೆದು ಕೂಡಿಸಿದರು; ಶಿವನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಕೆಗೆ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟರು. ನಂತರ ಆಕೆಗೆ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ ದೀಕ್ಷೆ ನೀಡಿ ಅಲ್ಲಿಯೇ ‘ನಿವೇದಿತಾ’ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಅವಳ ಭಾರತ ಕಾರ್ಯ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಯಿತು.
ಭಾರತದ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಉದ್ಧಾರಕ್ಕಗಿ ಶಾಲೆಯೊಂದನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕು ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದಳು. ಅದನ್ನು ಸ್ವತಃ ವಿವೇಕಾನಂದರಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದಳು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು. 1898 ರ ನವೆಂಬರ್ 13 ರಂದು ಶ್ರೀಮಾತೆಯವರೇ ಬಂದು ಆಕೆಯ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿ ಹರಿಸಿದರು.
ಒತ್ತಾಯದಿಂದ ಏನೂ ಕಲಿಸದೆ, ಆಟಗಳ ನಡುವೆ ಅವರವರ ಮನೋವೃತ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಕಲಿಸುವುದು ಅವಳ ಶಿಕ್ಷಣ ವಿಧಾನವಾಗಿತ್ತು. ಚಿಕ್ಕವರಿಗೆ ಅಕ್ಷರಾಭ್ಯಾಸ ದೊಡ್ಡವರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ ಪ್ರೀತಿ ಸ್ನೇಹವನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಮುಂದೆ ಚಂಡೀ ಪಾಠ ಸಂಸ್ಕ್ರತಾಧ್ಯಯನವನ್ನೂ ಹೇಳಿಕೊಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಅವಳನ್ನು ಹರಿಸಿ “ಏನಾದರೂ ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡುವಾಗ, ಎಲ್ಲಾದರೂ ಹೋಗುವಾಗ, ‘ದುರ್ಗಾ ದುರ್ಗಾ’ ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸು, ಅದು ನಿನ್ನನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಅಪಾಯಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ” ಎಂದು ಸ್ವಾಮೀಜಿ ನಿವೇದಿತಾರಿಗೆ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಿದ್ದರು.
ಸೋದರಿ ನಿವೇದಿತಾ ಲೇಖನಿ, ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿ ಕೇವಲ ಪಾಠಪ್ರವಚನ ನೀಡಲಿಲ್ಲ. ಅನೇಕ ಕಡೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಭಾರತೀಯ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಮೂಢ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನೂ, ಅಜ್ಞಾನಗಳನ್ನೂ ತೊಡೆದು ಅವರ ಕರ್ತವ್ಯಪರತೆಯನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ, ವೈಚಾರಿಕವಾಗಿ ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗುವಂತೆ ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿದರು. ಅವರು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಪೊರಕೆ ಬುಟ್ಟಿ ಹಿಡಿದು ಬೀದಿಗಳನ್ನು ಗುಡಿಸಿ ಸ್ವಚ್ಚಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಮುಂದೆಬಂದರು. ಒಮ್ಮೆ ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಪ್ಲೇಗ್ ಹರಡಿದಾಗ ನಿವೇದಿತಾ ಅವರು ಕೈಗೊಂಡ ಸ್ವಚ್ಚತಾ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವಾಕಾರ್ಯಗಳು ಮನಮುಟ್ಟುವಂತದ್ದು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸ್ವಯಂಸೇವಕರನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿ ತಂಡ ತಂಡಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿ, ಪ್ಲೇಗ್ ಹರಡಿದ ಕಡೆಯಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಓಡಾಡಿ, ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಶುಶ್ರೂಷೆಗೈದರು.
ಐರ್ಲೆಂಡಿನವರಾಗಿದ್ದ ನಿವೇದಿತಾ ಅವರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ, ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರ ಆದೇಶದಂತೆ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಉನ್ನತಿ ಮತ್ತು ದೀನದಲಿತರ ಉದ್ಧಾರಕ್ಕಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತ ತಮ್ಮ ಕರ್ತ್ಯವ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಾಢವಾಗಿ ಮಗ್ನರಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದರು. ಅನೇಕರು ಆಕೆಯನ್ನು ‘ಮ್ಲೇಚ್ಛಳು’ ಎಂದು ಕರೆದರೂ, ಅದೇ ಕಾರಣದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣೇಶ್ವರದ ಭವತಾರಿಣಿಯ ಗುಡಿಯೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶ ದೊರೆಯದಿದ್ದರೂ, ಸ್ವಲ್ಪ ಕೂಡ ಗೊಣಗದೆ, ಒದಗಿಬಂದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡುಬಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜದ ರೀತಿನೀತಿಗಳನ್ನು ಒಮ್ಮೆಯೂ ಟೀಕಿಸದೆ, ಹಿಂದೂ ದೇಶದ ಮಹಿಳೆಯರ ಉದ್ಧಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮನಃಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ನಿವೇದಿತಾ ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು. ಭಾರತದ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ಭಾರತದ ಹೃದಯದ ತುಡಿತವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡ ಕೆಲವೇ ಜನರಲ್ಲಿ ಅವರೂ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಹಿಂದೂಧರ್ಮದ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಪರಿಜ್ಞಾನ ಅವರಿಗಾಯಿತು. ಗುರುಕೃಪೆಯಿಂದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜೀವನದ ಅನೇಕ ಸಿದ್ಧಿಗಳನ್ನು ಅವರು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು. ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಜಗನ್ಮಾತೆ ಶ್ರೀ ಶಾರದಾದೇವಿಯವರ ಕೃಪೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾದರು. ಭಾರತದ ಅಂದಿನ ಅನೇಕ ಮಹನೀಯರಿಗೆ ನಿವೇದಿತಾ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ನೀಡಿದರು. ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ಗೋಖಲೆ, ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಠಾಗೂರ್, ಜಗದೀಶ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಮೊದಲಾದ ದಿಗ್ಗಜರ ಸಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ನಿವೇದಿತಾ ಅವರ ಪಾತ್ರ ಸುಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಆಕೆ ಭಾರತ ಹಾಗು ಭಾರತೀಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ 16 ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನೂ ಬರೆದಳು.
ನಿವೇದಿತಾ Kali the Mother, The Web of Indian Life, Cradle Tales of Hinduism, An Indian Study of Love and Death, The Master as I Saw Him, Select essays, Studies from an Eastern Home, Myths of the Hindus & Buddhists, Notes of some wanderings with the Swami Vivekananda, Footfalls of Indian History, Religion and Dharma, Civic & national ideals. ಮುಂತಾದ ಹದಿನಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. “ನನ್ನ ಪುಸ್ತಕಗಳ ವಿಷಯ ಕುರಿತು ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಅವೆಲ್ಲ ಸ್ವಾಮೀಜಿಯವರದೇ. ಅವರೇ ನನಗೆ ಶಕ್ತಿ ಸ್ಫೂರ್ತಿಗಳನ್ನಿತ್ತವರು” ಎಂಬುದು ನಿವೇದಿತಾ ಅವರ ಭಎತ್ತಿಹಿಡಿದರ
“ಮನೆಯ ಹಿರಿಮೆ ಗೃಹಿಣಿಯ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಮನೆಯಲ್ಲಿ ತಪಸ್ವಿನಿ ಯರಂತೆ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ, ನೀರವವಾಗಿ ಬದುಕಿದ ಹಿಂದೂ ಮಾತೆಯರು, ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಜೀವನದ ಆದರ್ಶ ಇಲ್ಲಿರುವಷ್ಟು ಉನ್ನತವಾಗಿ ಬೇರೆ ಯಾವ ದೇಶದಲ್ಲಿಯೂ ಇಲ್ಲ. ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲರೂ ಮಹಾತ್ಮರಾಗಲಿ ಎಂದು ಎಲ್ಲ ಮಾತೆಯರೂ ಇಚ್ಛಿಸುತ್ತಾರೆ” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ನಿವೇದಿತಾ “ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯ ಸಂತೋಷ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಚಾರಿತ್ರ್ಯದ ಉನ್ನತಿ – ಇವೇ ರಾಷ್ಟ್ರಜೀವನದ ಅತಿ ಭವ್ಯ ಸಂಪತ್ತು” ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯರ ಘನತೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಳು.
1902ರ ಜುಲೈ 4ರಂದು ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಇಹಲೋಕದ ಎಲ್ಲ ಭಾರಗಳಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಹೊಂದಿ, ಶಾಂತಿ ಪಡೆದು ದೇಹತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ತಾಯಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ತಬ್ಬಲಿಯಂತಾದರೂ ನಿವೇದಿತಾ, ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರು ತಮಗೆ ವಹಿಸಿದ್ದ ಸೇವಾಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಷ್ಠೆಯಿಂದ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಶ್ವೇತ ಶುಭ್ರವಸ್ತ್ರ ಧರಿಸಿ, ರುದ್ರಾಕ್ಷಿ ಮಾಲೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡು ನಾಡಿನೆಲ್ಲೆಡೆ ಸಂಚರಿಸಿ, ಹಿಂದೂ ಮಹಿಳೆಯರ ಕಣ್ಮನಗಳನ್ನು ತೆರೆಸಿದರು.
ನಿರಂತರವಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದ ದೇಹ ದಣಿದಿತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿಗಾಗಿ ದಾರ್ಜಲಿಂಗ್ ಗೆ ತೆರಳಿದಳು ತನ್ನದೆಲ್ಲವನ್ನು ಬೇಲೂರು ಮಠದ ಟ್ರಸ್ಟ್ಗೆ ನೀಡಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಭಾರತದ ಮಹಿಳೆಯರಿಗಾಗಿ ಜಪಿಸುತ್ತುದ್ದಳು. ಅಂದು ಅಕ್ತೋಬರ್ 13 ಅಕ್ಕನ ನಾಲಿಗೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಹೇಳಿತು ‘ದೋಣಿ ಮುಳುಗುತ್ತಿದೆ ಆದರೆ ಸೂರ್ಯೋದಯ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದಳು. ಅಕ್ಕ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿ ತನ್ನ ದೇಹವನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿಸಿಯೇ ಬಿಟ್ಟಳು.
ಅಕ್ಕ ಭಾರತವನ್ನು ಅದೆಷ್ಟು ಪ್ರೀತಿಸಿದಳೆಂದರೇ ಭಾರತವನ್ನು ಭಾರತೀಯರು ಪ್ರೀತಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ನೂರು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರೀತಿಸಿದಳು. ತನ್ನ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಈಕೆ ಭಾರತ ತನ್ನದು ಭಾರತೀಯರು ತನ್ನವರು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದವಳು. ಪ್ಲೇಗ್ ಬಂದಾಗ ಪೊರಕೆ ಹಿಡಿದು ಕಸ ಬಳಿದಳು, ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಜನ ಬಳಲಿದಾಗ ನೆರವು ನೀಡಿದಳು.ರೋಗಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿಕೊಂಡು ಸೇವೆ ಮಾಡಿದಳು. ಇಲ್ಲಿನ ಕವಿಗಳು ಚಿತ್ರಕಾರರಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿ ಅವರು ಭಾರತೀಯತೆಯನ್ನು ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದಳು. ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ತರುಣರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಕಿಚ್ಚು ಹಚ್ಚಿದಳು. ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಆಕೆಗೆ ನಿವೇದಿತಾ ಎಂಬ ಹೆಸರಿಟ್ಟಿದಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಾಗೇ ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ನಿವೇಸಿದಾಕೆ ನಿವೇದಿತಾ.
ನ್ಯೂಸ್ 13 ಸಮಾಜದ ಧನಾತ್ಮಕ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ನಿಮಗೆ ತಲುಪಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಉತ್ತಮ ಸುದ್ದಿಗಳನ್ನು ತಲುಪಿಸಲು ನಿಮ್ಮ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಅಪೇಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಈ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ನೀವೂ ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ.
News13 strives to publish and promote positive news/happenings and nationalistic thoughts. Join hands with us in this constructive cause. We hope and expect your co-operation in this objective of broadcasting news that shall keep up with quality journalism.
