ದೇಶದ ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಚಾಲಿತ ರೈಲನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ

ನವದೆಹಲಿ: ಹರಿಯಾಣದ ಜಿಂದ್-ಸೋನಿಪತ್ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಚಾಲಿತ ರೈಲನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಸಜ್ಜಾಗಿದೆ. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಚಾಲನೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಶೂನ್ಯ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗೆ ಭಾರತದ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಇಂಟೆಗ್ರಲ್ ಕೋಚ್ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಚಾಲಿತ ರೈಲು ಸುಧಾರಿತ ಇಂಧನ ಸೆಲ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಸೆಲ್‌ಗಳು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ, ನೀರಿನ ಆವಿ ಇದರ ಏಕೈಕ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ. ರೈಲು ಗಂಟೆಗೆ 140 ಕಿಮೀ ವೇಗವನ್ನು ತಲುಪುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ನಿವ್ವಳ-ಶೂನ್ಯ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ರೈಲ್ವೆ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್‌ನ ಗುರಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಡೀಸೆಲ್-ಚಾಲಿತ ರೈಲುಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಆರಂಭಿಕ ಪ್ರಯೋಗವು ಜನವರಿ 2025 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಮತ್ತು ಹರಿಯಾಣದ ಜಿಂದ್ ಮತ್ತು ಸೋನಿಪತ್‌ನ 90 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ರೈಲಿಗೆ ರೂ 80 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚವಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ವಿವಿಧ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ರೂ 70 ಕೋಟಿ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಇವುಗಳು ಪಾರಂಪರಿಕ ಮತ್ತು ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪ್ರಯಾಣದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದರ ಹೊರತಾಗಿ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇಯು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಆಧಾರಿತ ನಿರ್ವಹಣಾ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಸಹ ಮುಂದಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಘಟಕಕ್ಕೆ ರೂ 10 ಕೋಟಿ ಅಂದಾಜು ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಐದು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಫ್ಯೂಯಲ್ ಸೆಲ್ ಆಧಾರಿತ ಟವರ್ ಕಾರುಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನ ಕೋಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಡೀಸೆಲ್ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಮಲ್ಟಿಪಲ್ ಯುನಿಟ್ (DEMU) ರೇಕ್ ಅನ್ನು ಮರುಹೊಂದಿಸುವ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಯೋಜನೆಯು ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ರೂ 111.83 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚದ ಈ ಯೋಜನೆಯು ಜಿಂದ್-ಸೋನಿಪತ್ ಮಾರ್ಗಕ್ಕೂ ನಿಗದಿಯಾಗಿದೆ.

ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ದಕ್ಷತೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲು, ಮೂರನೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇಯು ಜರ್ಮನಿಯ TUV-SUD ಅನ್ನು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಳಿಸಿದೆ. ಈ ಸಹಯೋಗವು ಈಗಾಗಲೇ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಚಾಲಿತ ರೈಲು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜರ್ಮನಿ, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಸ್ವೀಡನ್ ಮತ್ತು ಚೀನಾದಂತಹ ಜಾಗತಿಕ ನಾಯಕರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಇರಿಸುತ್ತದೆ.

ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ರೈಲುಗಳ ಆರಂಭಿಕ ಚಾಲನೆಯ ವೆಚ್ಚಗಳು ಡೀಸೆಲ್-ಚಾಲಿತವಾದವುಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರೂ, ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಈ ವೆಚ್ಚಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್-ಚಾಲಿತ ರೈಲುಗಳು ಹಲವಾರು ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಶೂನ್ಯ ಇಂಗಾಲದ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ, ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯದಲ್ಲಿ ಕಡಿತ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಸಾರಿಗೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ, ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೇಯು ಈ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು 2025 ರ ವೇಳೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಭಾರತದ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛ, ಹಸಿರು ಜಾಲವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿದೆ.